ค่าไฟบ้านจีน ปี 2025 ลึกกว่าที่คิด ระบบ TOU ทำให้ชาร์จ EV ถูกแค่ไหน? เจาะต้นทุนจริง บ้าน vs DC พร้อมคำนวณเป็นบาท

เมื่อพูดถึง “ประเทศที่ใช้รถยนต์ไฟฟ้ามากที่สุดในโลก” ชื่อของ จีน จะถูกกล่าวถึงเป็นอันดับแรกเสมอ ไม่ใช่แค่จำนวนรถ EV ที่วิ่งบนถนนหลายสิบล้านคัน แต่ยังรวมถึง โครงสร้างต้นทุนพลังงานไฟฟ้า ที่เอื้อต่อการใช้งานจริงในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะ ค่าไฟบ้าน และ ระบบคิดราคาตามช่วงเวลา (TOU) ที่ทำให้การชาร์จ EV ในบางช่วง “ถูกกว่าที่หลายประเทศทำได้” อย่างชัดเจน

บทความนี้จะอธิบายทุกมิติของ ค่าไฟบ้านจีนปี 2025 ตั้งแต่โครงสร้างราคา, ระบบ TOU (峰谷电价), ช่วงเวลาไฟถูก-แพง, ความแตกต่างระหว่างบ้านที่มี TOU กับไม่มี TOU, ไปจนถึง ต้นทุนการชาร์จรถ EV ทั้งแบบ ชาร์จบ้าน (AC) และ ชาร์จสถานี DC สาธารณะ โดยแปลงค่าเงินทั้งหมดเป็น เงินบาท ตามอัตราที่คุณกำหนด 1 หยวน = 4.430 บาท

อัตราแลกเปลี่ยนที่ใช้ตลอดบทความ

• 1 หยวน (RMB) = 4.430 บาท
• ใช้สำหรับแปลงราคาค่าไฟ, ค่าใช้จ่ายชาร์จ EV และตัวอย่างคำนวณทั้งหมด

1) ภาพรวมค่าไฟบ้านจีน ปี 2025 ถูกจริงหรือแค่ “ภาพลักษณ์”?

ค่าไฟฟ้าครัวเรือนของจีน (Residential Electricity) ไม่ได้ถูกกำหนดเป็นตัวเลขเดียวทั้งประเทศ แต่ใช้ระบบ กำหนดราคาตามมณฑล/เมือง ภายใต้กรอบนโยบายกลางของรัฐ ทำให้ตัวเลขจริงแตกต่างกันเล็กน้อย อย่างไรก็ตาม หากมองในเชิง “ค่าเฉลี่ยเพื่อใช้อ้างอิง” ในปี 2025 ค่าไฟบ้านจีนจะอยู่ราว

• ประมาณ 0.52 หยวน/กิโลวัตต์-ชั่วโมง (kWh)

แปลงเป็นเงินบาท

• 0.52 × 4.430 = 2.30 บาท/kWh

มุมมองเชิงเปรียบเทียบ: ค่าไฟบ้านจีนเฉลี่ย ~2.3 บาท/หน่วย ถือว่าต่ำมากเมื่อเทียบกับหลายประเทศ และเป็นฐานสำคัญที่ทำให้ EV “ใช้งานจริงได้” ไม่ใช่แค่รถโชว์เทคโนโลยี

2) โครงสร้างค่าไฟบ้านจีน ไม่ใช่แค่ “หน่วยละเท่าไหร่”

สิ่งที่หลายคนมองข้ามคือ ค่าไฟบ้านจีนไม่ได้คิดแบบ “หน่วยเดียวราคาเดียวตลอดวัน” เสมอไป โดยทั่วไปจะแบ่งได้เป็น 2 ระบบหลัก

• อัตราปกติ (Flat Rate) – ใช้ราคาคงที่ทั้งวัน
• อัตรา TOU (Time-of-Use / 峰谷电价) – แยกราคาตามช่วงเวลา

ในปี 2025 เมืองใหญ่และพื้นที่ที่มีการใช้ไฟสูง รวมถึงพื้นที่ที่มี EV จำนวนมาก จะถูกผลักดันให้ใช้ TOU มากขึ้น เพื่อบริหารโหลดไฟฟ้าของประเทศ

3) TOU คืออะไร? ทำไมจีนต้องใช้ระบบนี้

TOU (Time-of-Use) คือระบบคิดค่าไฟตามช่วงเวลาการใช้งาน โดยจีนเรียกว่า 峰谷电价 (ราคาพีค-วัลเลย์) แนวคิดหลักคือ

• ช่วงที่คนใช้ไฟเยอะ → ระบบตึง → ไฟแพง
• ช่วงที่คนใช้ไฟน้อย → ไฟเหลือ → ไฟถูก

รัฐจีนใช้ TOU เป็นเครื่องมือสำคัญในการ

• ลดภาระโครงข่ายไฟฟ้าในช่วงเย็น
• กระตุ้นให้ประชาชนย้ายการใช้ไฟไปกลางคืน
• รองรับการเติบโตของรถ EV จำนวนมหาศาล

4) ช่วงเวลา TOU ในจีน ไฟถูก-แพงตอนไหน?

แม้รายละเอียดจะแตกต่างกันตามเมือง แต่โครงสร้างที่พบได้บ่อยในปี 2025 มีลักษณะดังนี้

4.1 ช่วงไฟถูกที่สุด Valley

• เวลาประมาณ: 23:00 – 07:00
• ช่วงโหลดไฟต่ำสุดของวัน
• เหมาะที่สุดสำหรับ ชาร์จ EV ที่บ้าน

4.2 ช่วงปกติ Shoulder

• เวลาประมาณ: 07:00 – 16:00
• โหลดไฟระดับกลาง

4.3 ช่วงแพง Peak

• เวลาประมาณ: 08:30 – 11:30 และ 16:00 – 21:00
• ช่วงคนกลับบ้าน เปิดแอร์ ทำอาหาร ใช้ไฟพร้อมกัน
• บางเมืองฤดูร้อนมี (Critical Peak) แพงยิ่งขึ้น
  • Critical Peak หมายถึง ช่วงเวลาที่ความต้องการใช้ไฟฟ้า (Peak Demand) สูงสุดจนเข้าใกล้หรือเกินขีดความสามารถของระบบ

5) ราคาไฟบ้านจีนแบบ TOU (อ้างอิงตลาด) + แปลงเป็นบาท

ตัวเลขด้านล่างเป็นช่วงราคาที่พบได้จริงในหลายเมือง ใช้เพื่อ “เข้าใจต้นทุน” ไม่ใช่ราคาตายตัวทุกพื้นที่

• Valley (ถูกสุด): 0.30 – 0.40 หยวน/kWh → 1.33 – 1.77 บาท/kWh
• Shoulder: 0.50 – 0.60 หยวน/kWh → 2.22 – 2.66 บาท/kWh
• Peak: 0.80 – 1.00 หยวน/kWh → 3.54 – 4.43 บาท/kWh

ประเด็นสำคัญ: ความต่างระหว่าง Valley กับ Peak อาจมากกว่า 2–3 เท่า นี่คือเหตุผลที่คนจีน “ตั้งเวลาชาร์จรถกลางคืน” เป็นเรื่องปกติ

6) คำนวณต้นทุนชาร์จ EV ที่บ้านในจีน (ละเอียด)

6.1 แบต 60 kWh (รถกลุ่ม C-SUV / Sedan)

• Valley 0.35: 60 × 0.35 = 21 หยวน → 93 บาท
• Shoulder 0.55: 33 หยวน → 146 บาท
• Peak 0.90: 54 หยวน → 239 บาท

6.2 แบต 80 kWh (SUV ใหญ่ / MPV)

• Valley: 124 บาท
• Shoulder: 195 บาท
• Peak: 319 บาท

6.3 คิดต่อกิโลเมตร (สมมติรถกินไฟ 15 kWh/100 km)

• Valley: 0.20 บาท/กม.
• Peak: 0.66 บาท/กม.

---

7) ค่าใช้จ่ายชาร์จ DC ในจีน ปี 2025 ทำไมแพงกว่า?

ชาร์จ DC สาธารณะในจีนไม่ได้คิดแค่ “ค่าไฟ” แต่รวม

• ค่าพลังงาน
• ค่าลงทุนเครื่องชาร์จ
• ค่าที่ดิน/ทำเล
• ค่าบริหารสถานี

ทำให้ราคาต่อหน่วยในปี 2025 อยู่ราว

• 0.74 – 1.74 หยวน/kWh

แปลงเป็นบาท

• 0.74 → 3.28 บาท/kWh
• 1.21 → 5.36 บาท/kWh
• 1.74 → 7.71 บาท/kWh

---

8) บ้าน vs DC กลยุทธ์ใช้งาน EV แบบจีน

• ชาร์จบ้านกลางคืนเป็นหลัก
• ใช้ DC เฉพาะเดินทางไกล
• ตั้งเวลาชาร์จอัตโนมัติให้ตรง Valley

สรุป

จีนไม่ได้ประสบความสำเร็จด้าน EV เพราะรถถูกอย่างเดียว แต่เพราะ ค่าไฟ + TOU + โครงสร้างต้นทุน ถูกออกแบบมาให้ “ใช้งานจริงในชีวิตประจำวัน” โดยเฉพาะการชาร์จกลางคืนที่มีต้นทุนต่ำมาก เมื่อแปลงเป็นบาทแล้วต่ำกว่า 2 บาทต่อหน่วยในหลายพื้นที่ นี่คือรากฐานที่ทำให้ EV กลายเป็นรถหลักของประเทศจีนในปี 2025 อย่างแท้จริง

globalpetrolprices/ cnesa