ฮุนได เสี่ยงถาวรในรัสเซีย สิทธิ์ซื้อคืนโรงงานใกล้หมดอายุ หลังขายเพียง 2,765 บาท

สถานการณ์ความขัดแย้งระหว่างรัสเซียและยูเครนที่ยังไม่คลี่คลาย กำลังส่งผลกระทบโดยตรงต่อบริษัทรถยนต์ระดับโลกอีกครั้ง โดยล่าสุด สำนักข่าว Reuters รายงานว่า Hyundai Motor อาจไม่สามารถใช้สิทธิ์ซื้อคืนโรงงานผลิตรถยนต์ในรัสเซียได้ทันเวลา หลังจากเคยตัดสินใจขายโรงงานดังกล่าวไปในปี 2023 ด้วยราคาต่ำเป็นประวัติการณ์

ขายโรงงาน 7,000 รูเบิล แลกการถอนตัวจากตลาดรัสเซีย

ย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 2023 ฮุนไดประกาศขายโรงงานผลิตรถยนต์ในเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กให้กับกลุ่ม AGR Automotive Group ของรัสเซีย ด้วยราคาเพียง 7,000 รูเบิล หรือคิดเป็นเงินไทย 2,765 บาทโดยประมาณ

ฮุนไดระบุในขณะนั้นว่า การถอนการลงทุนครั้งนี้สร้างผลขาดทุนทางบัญชีสูงถึง 287,000 ล้านวอนเกาหลีใต้ หรือประมาณ 6,314 ล้านบาท สะท้อนต้นทุนเชิงกลยุทธ์ที่บริษัทต้องยอมรับ เพื่อออกจากตลาดที่มีความเสี่ยงด้านภูมิรัฐศาสตร์สูง

สิทธิ์ซื้อคืนใกล้หมดอายุ แต่สถานการณ์ไม่เอื้อ

แม้ในสัญญาการขายจะมีการระบุ สิทธิ์ซื้อคืน (Buyback Option) ไว้ แต่แหล่งข่าวใกล้ชิดเปิดเผยกับ Reuters ว่า สิทธิ์ดังกล่าวจะหมดอายุในเดือนมกราคม 2026 และในทางปฏิบัติ “ไม่ใช่สถานการณ์ที่ฮุนไดสามารถกลับเข้าไปซื้อคืนกิจการได้”

ด้านฮุนไดออกแถลงการณ์ยืนยันว่า ยังไม่มีการตัดสินใจขั้นสุดท้าย เกี่ยวกับการใช้สิทธิ์ซื้อคืน ขณะที่ AGR Automotive Group ปฏิเสธให้ความเห็นต่อประเด็นนี้

อดีตผู้เล่นรายใหญ่ในตลาดรัสเซีย

ก่อนการถอนตัว ฮุนไดและบริษัทในเครืออย่าง Kia เคยเป็นผู้ผลิตรถยนต์ต่างชาติรายใหญ่ที่สุดในรัสเซีย โดยโรงงานเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กมีกำลังการผลิตมากกว่า 200,000 คันต่อปี

ในปี 2019 ยอดขายรวมของฮุนไดและเกียในรัสเซียสูงกว่า 400,000 คัน คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 23% ของยอดขายรถยนต์ใหม่ทั้งหมดในประเทศ แซงหน้าผู้ผลิตท้องถิ่นรายใหญ่อย่าง AvtoVAZ โดยประมาณครึ่งหนึ่งของยอดขายดังกล่าวผลิตจากโรงงานภายในรัสเซียเอง

ไม่ใช่แค่ฮุนได ค่ายรถโลกเผชิญชะตาเดียวกัน

กรณีของฮุนไดไม่ใช่เรื่องเฉพาะตัว โดยก่อนหน้านี้ Mazda ได้กลายเป็นค่ายรถรายแรกที่ สูญเสียสิทธิ์ซื้อคืน ไปแล้วในเดือนตุลาคม 2025 หลังขายหุ้น 50% ในโรงงานร่วมทุนที่เมืองวลาดิวอสต็อกให้กับ Sollers ด้วยราคาเชิงสัญลักษณ์เพียง 1 ยูโร ขณะที่ Renault เลือกขายหุ้น 67.69% ใน AvtoVAZ ด้วยราคา 1 รูเบิล แต่ยังเก็บสิทธิ์ซื้อคืนไว้นานถึง 6 ปี หรือจนถึงปี 2028

ส่วนค่ายรถรายอื่นอย่าง

• Ford,
• Nissan และ Mercedes-Benz
  ต่างกำหนดกรอบสิทธิ์ซื้อคืนไว้ระหว่างปี 2027–2029

ในทางกลับกัน Toyota และ Volkswagen เลือกขายทรัพย์สินในรัสเซียโดยไม่เก็บสิทธิ์ซื้อคืนไว้เลย ซึ่งสะท้อนมุมมองเชิงกลยุทธ์ว่าอาจไม่คาดหวังการกลับเข้าสู่ตลาดรัสเซียในระยะกลางถึงยาว

บทเรียนเชิงอุตสาหกรรม ความเสี่ยงภูมิรัฐศาสตร์กับธุรกิจยานยนต์

กรณีของฮุนไดสะท้อนชัดว่า ความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์ สามารถเปลี่ยนสินทรัพย์มูลค่าหลายหมื่นล้านบาทให้กลายเป็นดีลเชิงสัญลักษณ์ได้ในชั่วข้ามคืน และแม้จะมีการเขียนเงื่อนไข “สิทธิ์ซื้อคืน” ไว้ในสัญญา แต่เมื่อสถานการณ์ทางการเมืองและกฎหมายไม่เอื้อ สิทธิดังกล่าวก็อาจไร้ความหมาย

สำหรับอุตสาหกรรมยานยนต์โลก นี่คืออีกหนึ่งตัวอย่างที่ตอกย้ำว่า การกระจายความเสี่ยงด้านการผลิตและตลาด กำลังกลายเป็นประเด็นสำคัญไม่แพ้เทคโนโลยี EV หรือการแข่งขันด้านราคา

reuters