BM-21 “Grad” จรวดถล่มระลอกเดียว 40 ลูก ระยะ 20 กม. ของกัมพูชา

Advertisement
BM-21 “Grad” จรวดถล่มระลอกเดียว 40 ลูก อาวุธรัสเซียในมือกัมพูชา กับปมความตึงเครียดชายแดนไทย ระยะยิง 20 กม.
ในขณะที่สถานการณ์ชายแดนไทย-กัมพูชากำลังร้อนระอุขึ้นอีกครั้ง ท่ามกลางเสียงระเบิดและควันไฟที่ลอยขึ้นจากปั๊มน้ำมันในอำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ หนึ่งในชื่อที่ถูกพูดถึงอย่างมากในแวดวงความมั่นคงคือ BM-21 “Grad” — ระบบจรวดหลายลำกล้องทรงพลังจากยุคสงครามเย็น ซึ่งกำลังกลับมาอยู่ในความสนใจอีกครั้งในฐานะอาวุธสำคัญของกัมพูชา
- บางครั้งจะใช้ Type 83 (PHL-83) มีพื้นฐานจาก BM‑21 แต่ปรับปรุงให้เข้ากับอุตสาหกรรมจีนในยุคนั้น
BM-21 คืออะไร?
BM-21 “Grad” เป็นระบบจรวดแบบหลายลำกล้อง (Multiple Launch Rocket System – MLRS) ขนาด 122 มม. ที่ถูกพัฒนาขึ้นโดยสหภาพโซเวียตในช่วงต้นทศวรรษ 1960 โดยสามารถยิงจรวดได้ถึง 40 ลูกภายในเวลาเพียง 20 วินาที ครอบคลุมพื้นที่หลายสนามฟุตบอลในระยะทางสูงสุดถึง 20–52 กิโลเมตร (แล้วแต่ชนิดของจรวดที่ใช้)
ติดตั้งบนรถบรรทุกขับเคลื่อน 6 ล้อ (มักใช้ Ural-375 หรือ Ural-4320) BM-21 ถูกออกแบบมาให้ “ยิงแล้วเผ่น” — เคลื่อนที่เร็วหลังยิงเสร็จเพื่อลดโอกาสถูกตอบโต้
กัมพูชามี BM-21 ได้อย่างไร?
กัมพูชาเริ่มได้รับ BM-21 หรือแบบลอกเลียนจากจีน (เช่น Type 83) ตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1980 เพื่อต่อสู้กับกลุ่มเขมรแดง หลังจากนั้นมีการเก็บรักษาและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง โดยกองทัพกัมพูชาเคยจัดแสดงการยิงจริงต่อสาธารณชนเมื่อปี 2010 ที่จังหวัดกำปงชนัง
ข้อมูลจาก The Military Balance ปี 2025 ระบุว่า กัมพูชามี BM-21 หรือแบบจีนในคลังอย่างน้อย 8 หน่วยยิง ซึ่งเพียงพอสำหรับการโจมตีพื้นที่แนวหน้าในระดับยุทธวิธี
อานุภาพที่ไม่ควรมองข้าม
แม้จะเก่าแก่ แต่ BM-21 ยังคงเป็นอาวุธที่น่ากลัว เพราะสามารถ
-
ทำลายแนวป้องกันได้ภายในพริบตา
-
ทำให้พื้นที่เป้าหมายเป็น “ทะเลเพลิง” ด้วยหัวรบแรงสูง
-
โจมตีได้ไกลกว่า 20 กม. โดยไม่ต้องเข้าประชิดแนวหน้า
ข้อมูลทั่วไป (General Overview)
รายการ | รายละเอียด |
---|---|
ชื่ออย่างเป็นทางการ | BM-21 “Grad” (ภาษารัสเซีย: БМ-21 «Град») |
ประเภท | ระบบจรวดหลายลำกล้อง (Multiple Launch Rocket System – MLRS) |
ต้นกำเนิด | สหภาพโซเวียต |
เข้าประจำการครั้งแรก | ปี ค.ศ. 1963 (พ.ศ. 2506) |
ประจำการในกัมพูชา | ตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1980 (ประมาณปี 2520–2530) โดยบางคันอาจเป็นแบบจีน (Type 83) |
ระบบจรวด (Rocket System)
รายการ | รายละเอียด |
---|---|
จำนวนท่อยิง | 40 ท่อ (จัดเรียง 4 แถว แถวละ 10 ท่อ) |
ขนาดจรวด | 122 มม. |
ความยาวจรวด | 2.87 เมตร |
น้ำหนักจรวด | ~66 กิโลกรัม ต่อ 1 ลูก |
ระยะยิง | 5.0 – 20.4 กม. (รุ่นมาตรฐาน) 40 – 52 กม. (รุ่นจรวดยุคใหม่ / ระยะไกล) |
ระยะเวลายิงเต็มชุด | ประมาณ 20 วินาที (ยิงครบ 40 ท่อ) |
เวลาในการโหลดกระสุนใหม่ | ประมาณ 10 นาที (โดยกำลังพลพร้อม) |
ประเภทหัวรบ | หัวระเบิดแรงสูง (HE), สะเก็ดระเบิด (FRAG), ปรับเปลี่ยนเป็นหัวรบเพลิง หรือปล่อยทุ่นระเบิดก็ได้ |
แพลตฟอร์มฐานยิง (Launch Vehicle Platform)
รายการ | รายละเอียด |
---|---|
รถฐานยิงมาตรฐาน | Ural-375D 6×6 (รุ่นเก่า) หรือ Ural-4320 (รุ่นใหม่กว่า) |
เครื่องยนต์ | เครื่องยนต์เบนซิน V8 ขนาด 180 แรงม้า (Ural-375D) หรือดีเซล 210 แรงม้า (Ural-4320) |
ความเร็วสูงสุด | ประมาณ 75–80 กม./ชม. |
พิสัยการวิ่ง | ~405 กม. |
ระบบขับเคลื่อน | 6 ล้อขับเคลื่อน (6×6) สามารถลุยทางวิบากได้ดี |
ลูกเรือ (Crew)
รายการ | รายละเอียด |
---|---|
จำนวนลูกเรือ | 3–6 นาย ต่อ 1 หน่วยยิง |
ระบบควบคุมการยิง | ควบคุมจากในรถ หรือแยกควบคุมจากภายนอกด้วยสาย/วิทยุ |
จุดเด่น (Key Features)
- ยิงถล่มเป้าหมายเป็นวงกว้างภายในเวลาไม่กี่วินาที
- เคลื่อนที่ได้รวดเร็ว ยิงเสร็จแล้วสามารถ “ยิงแล้วเผ่น” (Shoot and Scoot)
- เหมาะสำหรับทำลายแนวป้องกัน, ค่ายทหาร, ยุทโธปกรณ์ตั้งอยู่กับที่
- ราคาถูกเมื่อเทียบกับระบบปืนใหญ่อัตตาจรหรือขีปนาวุธนำวิถี
ขอบเขตการทำลาย
หากยิงจรวดทั้ง 40 ลูกเต็มชุด
- จะสามารถ ปกคลุมพื้นที่ประมาณ 0.8 – 1 ตารางกิโลเมตร ด้วยแรงระเบิดและสะเก็ด
- ทำลายโครงสร้างเบา สิ่งปลูกสร้าง อาคารไม้ บ้านเรือนชาวบ้านได้อย่างราบคาบ
- สร้าง ความเสียหายรุนแรงต่อรถยนต์ รถถังเบา รถบรรทุก และหน่วยทหารที่ไม่มีการฝังหลุมเพียงพอ
- ส่งผลกระทบต่อ ขวัญและกำลังใจของประชาชนและทหาร เนื่องจากเกิดเสียงดังและควันขาวหนาทึบในวงกว้าง
เปรียบเทียบให้เห็นภาพ
หากยิง BM-21 เต็มชุด 40 ลูกลงบนพื้นที่เปิดโล่ง เช่น หมู่บ้านริมชายแดน
-
บ้านไม้ทั่วไป 1 หลัง อาจถูกทำลายได้ด้วยจรวดเพียง 1–2 ลูก
-
หากยิงเข้าจุดชุมนุม เช่น ปั๊มน้ำมัน โรงเรียน หรือวัดในช่วงเวลาไม่คาดคิด ความเสียหายจะสูงมาก และมีผู้บาดเจ็บจำนวนมาก
ทำไมจึงน่ากลัวในบริบท “ชายแดนไทย–กัมพูชา”?
- พื้นที่ชายแดนเปิดโล่ง – ไม่มีแนวป้องกันถาวรแบบค่ายทหาร
- หมู่บ้านอยู่ใกล้แนวเขตประเทศ – ระยะยิง 20 กม. ของ BM-21 สามารถครอบคลุมได้หลายอำเภอฝั่งไทย
- ระบุเป้าหมายแม่นยำยาก – จรวด BM-21 ไม่ใช่ระบบนำวิถี จึง “กวาด” แบบสุ่ม ก่อผลกระทบต่อพลเรือนได้ง่าย